این کتاب متن سخنرانی ناتسومه سوسهکی از بزرگترین نویسندگان و اندیشمندان ژاپنی است که در سال ۱۹۱۱ دربارۀ پدیدۀ تجدد و نوگرایی ژاپن ایراد شده است. این اثر ما را به کوران دگرگونیهای سیاسی و اجتماعی اواخر «دوران مِیجی» میبرد و با دغدغهها و نگرانیهای نویسندهای آشنا میسازد که تاریخ ژاپن و اوضاع آن روز جهان را خوب میشناخته است.
ناتسومه با بیانی شیرین، با بهرهگیری از کنایه و استعاره و با شوخطبعی فروتنانهای مفهوم «تجدد» را از دیدگاه خود تعریف میکند، سپس با آوردن دلایلی، در مقایسه با فرآیند توسعه در غرب، تجدد ژاپن را شتابزده، تقلیدی و عاریتی ارزیابی میکند و دربارهی پیامدهای روانی و اجتماعی چنین تجددی هشدار میدهد.
با شدت گرفتن فرۀیند تجدد در دوران مِیجی که با تقلید از غرب در تمام شئون نیز همراه بود، بسیاری از نویسندگان و متفکران احساس خطر کردند و به نقد این تجدد وارداتی و شتابزده دست زدند که این گونه نقدها در ژاپن با نام «نقد تمدن» شناخته میشوند. سخنرانی حاضر یکی از شاخصترین و ماندگارترین آثار در حوزهی نقد تمدن در ژاپن است.