آیزایا برلین در این کتاب به بررسی اصیل ترین و زایاترین اندیشههای دو تن از برترین فیلسوفان تاریخ و فرهنگ میپردازد. بخش نخست کتاب به تشریح اندیشههای فلسفی جامباتیستا ویکو و معرفتشناسی او و خاستگاههای آن اختصاص دارد. این فیلسوف ایتالیایی تا دو قرن پس از دوران حیاتش گمنام ماند اما به یمن تلاشهای مفسرانی چون بندتو کروچه و استفاده از ایدههایش در آثار هنرمندانی چون جیمز جویس از نو کشف و یکی از نخستین نقادان عصر روشنگری و نگرش غالب دکارتی شناخته شد.
ویکو اهمیتی اساسی برای تاریخ، زبان، اسطوره و هنر قایل بود، و از این رو از بنیانگذارن فلسفه فرهنگ محسوب میشود.
بخش دوم کتاب جستاری در باب یوهان گوتفرید هردر است. این اندیشمند آلمانی از پدران جنبش رمانتیک و از مخالفان نگرش نئوکلاسیک غرب بود و آرایش در بازاندیشی مفاهیمی چون جامعه، تاریخ، فرهنگ و هنر نقشی اساسی داشتند:
آرایی چون داشتن تعلق به یک اجتماع؛ احترام به فرهنگهای متنوع و رد برتری یکی از آنها بر دیگری؛ نقش هنر به مثابه ابراز روح زمان؛ و لزوم یگانگی نظریه و عمل.