نوشتار به عنوان تبلیغات سیاسی. در آستانة نبرد کادش در سال 1285 پ.م. فرعون، رامسس دوم برنامة حمله به هیتیت را تشریح می­کند. بر اساس گفته‌های وی، پیروزی از آن مصریان بود. اما بر اساس کتیبه­‌های هیتیت­‌ها، آن­ها خود را پیروز میدان می‌دانستند.

عملکرد نوشتار

نوشتار و سواد عموماً به عنوان توانایی‌های خوب و مثبت قلمداد می­شوند. واضح است فردی که قادر به خواندن و نوشتن باشد، توانایی و فرصت­‌های بیشتری نسبت به فرد بی­سواد دارد. اما این همه موضوع نیست چرا که در بررسی تاریخ گسترش نوشتار، جنبه‌های منفی نیز وجود دارد که در سراسر تاریخ مشاهده می­گردد. نوشتار علاوه بر بیان حقیقت، آموزش و ارتقای اذهان مردم، برای بیان دروغ، ریشخند و سوء استفاده نیز به کار برده می­شود.

سقراط در داستانی توجه ما را به یک الهة مصری به نام توت جلب می­کند که خالق نوشتار بوده و پادشاه نیز به دنبال تحسین این اختراع روشنگرانه است. پادشاه به توت گفت: «تو که خالق حروف هستی، به آن­ها قدرتی مغایر با آن چه که واقعاً دارند، اعطا کرده­‌ای. اکسیری برای یادآوری خلق کرده­‌ای و ظاهر خرد را به مردم ارزانی داشته­‌ای. چون مردم از این طریق مطالب زیادی خوانده و بنابراین چیزهای زیادی خواهند آموخت. حال آن که بیشتر آنان در جهالتند.» اهمیت این سخنان در قرن بیست و یکم که جهان از اطلاعات نوشتاری سیراب شده و فناوری­ اطلاعات با سرعت، قدرت و سهولت بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد، بیش از پیش آشکار می‌شود. و نقش نگارش را در پیشرفت‌های بشر نمایان می کند.

رهبران سیاسی همواره از نوشتار برای پیشبرد اهداف خود بهره جسته‌­اند. حدود 4000 سال پیش، متنی کاملاً متفاوت روی یک لوح سنگی سیاه رنگ به نام قانون حمورابی در بابل نوشته شد که پیامی مشابه با شعارهای انتخاباتی دهة نود دارد. حمورابی خود را پادشاه قادر بابل و پادشاه کل کشور آمور، سومر و آکد و پادشاه یک چهارم جهان می­نامد و قول می­دهد اگر این قوانین رعایت گردند، تمام مردم از آن سود خواهند برد. اچ جی ولز در کتاب تاریخچة جهان می­نویسد: «توافقات، قوانین و فرمان­ها را ثبت کنید. چرا که رشد کشورهایی بزرگ­تر از دولت­شهرهای قدیمی را امکان‌پذیر می­سازد... فرمان کشیش یا پادشاه و مهر وی می‌تواند فراتر از صدای وی و حتی پس از مرگ او نیز دوام داشته باشد.»

اما مایـة تاسـف است که متون تاریخی به جا مانده که با خـط میخی بـابلی و آشـوری، هیروگلیف‌های مصری و علائم مایاها در امریکای مرکزی بر روی دیوار قصرها و معابد حکاکی شده‌­اند، همچون پوسترهایی تبلیغاتی و سیاسی به کار می­رفتند. هدف آن­ها یادآوری این بود که رئیس کیست و چه پیروزی­‌های عظیمی دارد و مقام وی تا چه حد مستحکم است. در کارناک در کشور مصر، روی دیوار خارجی معبدی، تصاویری از نبرد رامسس دوم در مقابل هیتیت­ها در حدود 1285 پیش از میلاد در کادش ثبت شده است. هیروگلیف­‌ها حاکی از صلح نامه­‌ای بین فرعون و پادشاه هیتیت و جشن پیروزی مصریان است. اما نسخة دیگری از این عهدنامه در بغازکوی، پایتخت هیتیت یافت شده که پایان جنگ را به نفع آن­ها نشان می‌دهد!

نیاز به جاودانگی، اولین و مهم­ترین دلیل برای کاتبان بوده است. برای مثال هزاران نوشته از اتروسکان­‌ها یافت شده که مربوط به کتیبه­‌های تدفینی است. می­توانیم نام، تاریخ و مکان فوت را بخوانیم زیرا مطابق با حروف الفبای یونانی نوشته شده‌­اند. اما دانش ما نسبت به زبان مردمی که حروف یونانی را قرض گرفته­ و به رومیان انتقال داده­‌اند که بعدها به سراسر اروپا گسترش یافت، بسیار مبهم است. رمزگشایی زبان اتروسکانی حکم یادگیری زبان انگلیسی را فقط از طریق خواندن سنگ قبرها دارد.

هدف دیگر نوشتار، پیش‌بینی آینده بود. تمام دانشمندان باستان دغدغة رویدادهای آینده را داشتند و نوشتار به آن­ها اجازه می­داد نگرانی‌های خود را تدوین کنند. در آثار به جا مانده از قوم مایا این گونه نوشته­‌ها به شکل کتاب­‌هایی از پوست درخت با تزئیناتی از رنگ و جلدی از پوست جگوار دیده می‌شوند.

 نوشتار برای پیشگویی.  قدیمی­ترین  نوشته‌­های چینی، استخوان‌های پیشگویی هستند  که به سلسلة شانگ، 1200 پ. م. بازمی­گردند.  نمادها شکل اولیة حروف چینی هستند.

نوشتار برای شناسایی. مهرهای سنگی تمدن درة سند، 2000 سال پ.م. که به زیبایی حکاکی شده و حکم امضا یا نشان مالکیت را داشتند.